(DvhN 18-03-2025) In de gemeente Het Hogeland zijn 27 Stolpersteine geplaatst. De Duitse kunstenaar Gunter Demnig, die het gedenkteken voor weggevoerde en vermoorde Joden en andere slachtoffers van de Duitse bezetting ontwierp, legde de stenen maandag en dinsdag in Winsum, Eenrum en Uithuizen.
De struikelsteen is een betonnen klinker met daarop een messing plaatje. Hierop staan de naam, geboortedatum, deportatiedatum en plaats en datum van overlijden. De gedenktekens worden voor het huis van de slachtoffers geplaatst.
De stenen werden in Winsum bij de huizen van de familie De Vries, Joseph Garson, familie Zwerver en Izack Jonathan van Berg gelegd. In Eenrum zijn er gedenktekens voor de familie Benninga en in Uithuizen voor de familie Knorringa, Julius Cohen, Hero Emko Dinkla en de familie Bamberg.
Het bestuur is op zoek naar een algemeen bestuurslid voor onze mooie vereniging. Het betreft een onbezoldigde functie.
De HVWO heeft als doelstelling ‘de bevordering van de historische kennis van de gemeente Winsum’, o.a. door middel van het het bestuderen en beschrijven van de historie en het verzamelen en/of vastleggen van gegevens en voorwerpen van Winsum. De vereniging richt zich hierbij met name op het grondgebied van de gemeente Winsum van vóór de gemeentelijke herindeling van 1990.
Het bestuur komt zes tot acht keer per jaar bijeen en houdt in ieder geval één keer per jaar een ALV. Daarnaast verzorgt het bestuur meerdere keren per jaar een lezing, faciliteert en overlegt met de redactie van het infobulletin Winshem, bekijkt bij welke initiatieven we aansluiting kunnen vinden – zoals bijv. de Open Monumentendag – en probeert werkgroepen t.b.v. lopende projecten te activeren, waarbij één of meerdere van de bestuursleden dan fungeert als schakel tussen werkgroep en bestuur. De laatste jaren wordt ook gewerkt aan een lokale canon, ‘de zichtbaarheid van de vereniging’ en proberen we via educatie de jeugd te enthousiasmeren voor de lokale geschiedenis.
Wij zoeken iemand die (natuurlijk!) hart heeft voor de lokale geschiedenis, graag samenwerkt en met name in de laatste drie hierbovengenoemde punten ons bestuur kan en wil komen versterken.
Door : Arend Hazekamp Datum : donderdag 6 maart 2025 Aanvang : 20:00 uur Locatie : Op maarhuizen Entree : Voor leden van de HVWO gratis, aan gasten vragen we een kleine bijdrage van €5,-
Het Vrije Socialisme – Geestverwanten van Domela Nieuwenhuis
In 2023 kwam het boek ‘Geestverwanten van Ferdinand Domela Nieuwenhuis’ uit in de boekwinkels. Hierin wordt het verhaal verteld van arbeiders en kleine zelfstandigen die geen genoegen nemen met hun miserabele leefomstandigheden en strijden voor een beter leven. De charismatische oud-dominee Ferdinand Domela Nieuwenhuis houdt hen voor dat ook zij recht hebben op een menswaardig bestaan. Een rechtvaardige en vrije socialistische samenleving is mogelijk, maar dat hebben ze zelf in de hand.
Dit vrije socialisme is een ‘vergeten’ sociale beweging in Nederland, één die in het Noorden van het land lange tijd sterk is vertegenwoordigd. Uiteindelijk zullen de sociaaldemocratie en het communisme het vrije socialisme overvleugelen. De beweging van de vrije socialisten was authentiek en op tal van terreinen maatschappelijk zeer actief. Onder haar aanhang telde zij tal van bijzondere en getalenteerde persoonlijkheden, en veel van de opvattingen die zij verkondigden, blijken nog altijd verrassend actueel.
In deze lezing gaat Arend Hazekamp, schrijver van het boek, in op het verhaal van het vrije socialisme in Noord-Nederland en op Het Hogeland en Winsum waar het vrije socialisme moeite had aanhang te verwerven.
Arend Hazekamp
Arend Hazekamp, geboren in 1963 in Winsum, studeerde politicologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, waar hij ook zijn lerarenopleiding maatschappijleer voltooide. Hij werkt sindsdien in het onderwijs waar hij het lesgeven in zijn vakgebied combineerde met diverse managementfuncties. Sinds 2013 is hij werkzaam als opleidingsmanager voor de Hanzehogeschool in Groningen.
Verkoop Boek
Het boek ‘Geestverwanten van Ferdinand Domela Nieuwenhuis’ is op deze avond voor € 30,- (i.p.v. € 39,50) te koop bij de spreker zelf. Dit kan contant of middels QR-code.
Winsum, heeft er een nieuwe activiteit bij voor bezoekers en inwoners: een boeiende podwalk die je meeneemt op een historische ontdekkingsreis.
Ontdek de rijke historie van Winsum Met de nieuwe gratis podwalk kunnen bezoekers en inwoners een unieke wandeling maken door Winsum. Langs de route, die begint en eindigt bij Station Winsum, zijn meerdere punten waar je op je telefoon audiofragmenten kunt beluisteren over de rijke geschiedenis van het dorp.
De route voert onder andere langs de iconische Torenkerk en de Boogbrug, en neemt je mee in de fascinerende verhalen over het leven van de Groninger adel, het verdwenen klooster en de invloed van de monniken op het landschap. De route is 3,7 kilometer lang en duurt ongeveer een uur en een kwartier. Een selecte groep mensen mocht de podwalk al uitproberen en was zeer enthousiast: “Informatief en duidelijk verteld.”, “Leuke weetjes over het gebied”, en “De route is goed te volgen.”
Ontdek wat je hebt De podwalk maakt deel uit van de zomercampagne ‘Ontdek wat je hebt’ van Marketing Groningen in opdracht van de Provincie Groningen. Het overkoepelende doel van de campagne is om het erfgoed en het culturele aanbod van de provincie onder de aandacht te brengen.
Bekende Winsumers worden geportretteerd en vertellen over “hoe het vroeger was in Winsum”. De gesprekken gaan over herinneringen, werken, wonen en samenleven in Winsum in de recente geschiedenis.
In dit interview aan het woord : Dirk Hazekamp.
Interviewer : Geert Sieger Productie: Ria Siegers – Werkman Camera en montage: Willem Kroon
Bekende Winsumers worden geportretteerd en vertellen over “hoe het vroeger was in Winsum”. De gesprekken gaan over herinneringen, werken, wonen en samenleven in Winsum in de recente geschiedenis.
In dit interview aan het woord : Aaltje Hazekamp-Kamstra.
Interviewer : Geert Sieger Productie: Ria Siegers – Werkman Camera en montage: Willem Kroon
Datum: 15 april Locatie: Op Maarhuizen Aanvang: 20.00 uur
Entree: De lezing is voor iedereen gratis toegankelijk. Aanmelden: Graag aanmelden via voorzitter@winshem.nl.
“Ik stond op het punt om met de trein naar Groningen te gaan…”
Op 25 april 1944 werden, in het kader van de Duitse represaille voor de liquidatie van de politieluitenant Keijer in Bedum, in Winsum 49 jonge mannen opgepakt. Keijer collaboreerde met de SD en zat het verzet op de hielen. Dat bracht de top van het verzet in Groningen tot het moeilijke besluit om Keijer te laten liquideren, hetgeen op zaterdagavond 22 april op het Station Bedum daadwerkelijk gebeurde. In de dagen na de aanslag werden er verschillende mannen zwaar gewond of gedood in het kader van de Aktion Silbertanne. In de ochtend van 25 april werden in het kader van een grootscheepse razzia in Bedum, Zuidwolde, Middelstum en Winsum nog eens 148 jonge mannen opgepakt en via Groningen gedeporteerd naar het Kamp Amersfoort. Een enkeling werd vrijgelaten, maar 140 mannen werden tewerkgesteld in diverse werkkampen in Noord-Duitsland, waarvan enkelen het leven lieten. Deze gebeurtenis die voor velen als een donderslag bij heldere hemel kwam, heeft de slachtoffers, voor zover zij het hebben overleefd, hun verwanten en nabestaanden voor het leven getekend. In deze voordracht zal deze gebeurtenis, haar aanloop en nasleep worden belicht.
Romke Visser is historicus, werkzaam aan de Rijksuniversiteit Groningen en voorzitter van de Historische Vereniging Winsum-Obergum. Jan Visscher is oud-Obergumer van de Oosterstraat en één van de initiatiefnemers voor het herdenkingsmonument.
Hoe Groningen ooit was, is prachtig te zien op Koos Scholma’s vele schetsen, tekeningen en schilderijen. De schetsen van Scholma geven ons hiermee een inkijkje in de subtiele, maar ook zo belangrijke, veranderingen van ons mooie Groninger landschap. Voor meer informatie over de lezing verwijzen wij u naar bijgevoegde poster.
Datum woensdag 13 maart 2024 Locatie te Op Maarhuizen (Maarhuizen 3, 9951 TB Winsum) Aanvang 20.00 uur – inloop vanaf 19.30 Entree Voor leden is de toegang gratis! Gasten; €5,- (incl. een kopje koffie of thee) De entree kan ter plekke contant of middels QR-code worden betaald
Iedereen is van harte welkom! Wel verzoeken wij u zich vooraf aan te melden. Dit kan per e-mail aan henkwolters@kpnmail.nl of telefonisch 06-23672464 op ma t/m vrij tussen 10.00 en 12.00u.
In opdracht van de Historische Vereniging heeft Willem Kroon samen met verschillende leerlingen uit het basisonderwijs in Winsum een Canon Clip gemaakt. De clip sluit aan bij de Canon van Winsum die elders op deze site te vinden is en heeft tot doel om jongeren en andere geïnteresseerden te enthousiasmeren voor de geschiedenis van de eigen omgeving.
Met rappe tong rappen de leerlingen over de hoogtepunten uit de geschiedenis van Winsum. Ze nemen u in vogelvlucht mee op een reis door de tijd en bezingen bekende historische figuren en gebeurtenissen.
De Canon Clip zal gebruikt worden om de Canon van Winsum onder de aandacht te brengen bij het onderwijs en het brede publiek. De Canon op deze website is overigens nog verre van compleet en zal nog verder uitgebreid worden. Mocht u hieraan een bijdrage willen leveren dan bent u bij deze van harte uitgenodigd. Via het contactformulier kunt u zich hiervoor opgeven.
Aan de clip werkten verder mee: Cor de Boer, Hetty Hofman, Alma Loorbach, Anja Poelma en Ria Siegers-Werkman. En natuurlijk de artiesten: Femke van Dijk, Twan Beuermann, Kyra Elfrink, Yumari Pelupessy en Isabelle van der Veen.
De productie is tot stand gekomen met steun van de Gemeente het Hogeland, Studio Leegte en de Wierda Stichting.
Donderdag 11 mei, 20.00 uur, Op Maarhuizen De lezing is voor iedereen toegankelijk, wel verzoeken wij u zich vooraf aan te melden: E: henkwolters@kpnmail.nl of telefonisch op 06-23672464 op ma t/m vrij tussen 10 – 12 uur.
Wierden werden ooit opgeworpen om de bewoners langs de noordkust tegen de stormvloed te beschermen. De kuststrook van Groningen ligt er nog altijd mee bezaaid. We tellen er vele honderden. Wierden zijn er in allerlei afmetingen en verschijningsvormen. Van grote dorpswierden omgeven door nieuwbouw tot bescheiden verlaten huiswierden die alleen bij een lichte nevel goed zichtbaar zijn. Al meer dan twintig eeuwen worden de wierden omringd door een netwerk van oude wegen, waterlopen en dijken. Ze vormen – ook letterlijk – de hoogtepunten van een oud cultuurlandschap waarin op veel plaatsen nog de onbedijkte kwelders zijn te herkennen. Tijdens de lezing bekijken we bijzondere voorbeelden van deze oude woonheuvels maar gaan ook op zoek naar het geheimzinnige Hoog van Winsum.
Ben Westerink woont op de wierde Adorp. Hij bestudeert in zijn vrije tijd het kleilandschap van Groningen. De samenhang tussen bodem, cultuurhistorie en biodiversiteit heeft zijn interesse. Hij publiceert hierover en geeft lezingen en rondleidingen.
Klik op afbeelding voor de volledige programmaposter
Op 25 april 1944 zijn bij een razzia in en bij Winsum 49 jonge mannen opgepakt, als represaille voor de liquidatie van de politieluitenant Jannes Luitje Keijer te Bedum. Keijer collaboreerde met de SD en zat het verzet op de hielen. Dat bracht de top van het verzet in Groningen tot het moeilijke besluit om Keijer te laten liquideren, hetgeen op zaterdagavond 22 april op het Station Bedum gebeurde. Dat leidde in de nacht van 22 op 23 april tot de eerste arrestatie: de Bedumer aannemer J.W. Formsma werd naar het hoofdkwartier van de SD in Stad, het Scholtenhuis, afgevoerd voor verhoor, waar hij zogenaamd op de vlucht werd doodgeschoten. Op zondag 23 april leek het rustig te zijn, maar in de daaropvolgende nacht werden er in Stedum en Bedum vier mannen gewond bij een zogenaamde “Silbertanne Aktion” (zie kader) door landwachters die hen wilden liquideren. Deze vier mannen zouden het overleven. Omdat het de maandag erop rustig bleef, leek hiermee de kous af. Maar het tegendeel was het geval. In de vroege ochtend van 25 april werden vier mannen uit Zuidwolde vermoord: Cornelis Bos, Jan Dwarshuis, Klaas Havinga en Jan Visser. Ook Hendrik Heijs uit Middelstum vond de dood. Tot dan toe was het in ons dorp rustig. Klik op de foto voor een videoverslag van de onthulling van het Razziamonument in Winsum gemaakt door Willem Kroon.
Mogelijk interesseert u het programma van St. Een Joodse Erfenis te Winsum/Werkgroep ‘Sprekend Verleden-WO2 Hogeland-Eemsdelta’/Synagoge Groningen wat vanaf 30 april tot 4 mei plaatsvindt.
U bent van harte welkom naar verhalen te luisteren bij een of meer locaties in de gemeenten Het Hogeland en Eemsdelta (13 locaties in: Bedum, Winsum, Eenrum, Warffum, Usquert, Uithuizen en Delfzijl, 12 verhalen, 11 vertellers) in het kader van Open Joodse Huizen | Huizen van Verzet. OJH-HvV is een jaarlijks terugkerend landelijk georganiseerd programma van sprekende herdenkingen. Vertellers, bezoekers en bewoners delen verhalen in huizen waar Joden of verzetslieden woonden en werkten voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog.
De herdenkingen op locatie zijn gratis toegankelijk en de bijeenkomsten duren maximaal een uur. Houd rekening met een beperkt aantal plaatsen. Reserveren is helaas niet mogelijk.