De bijgaande afbeelding is een symbolische voorstelling op een grafsteen voor de kerk van Winsum, kort na een regenbui. De vlinder symboliseert uiteraard de kortstondigheid van het menselijke bestaan, de slang die zich in zijn staart bijt, de zgn. ‘ouroboros’, symboliseert de cyclische aard van de natuur, het eeuwige terugkeren en de eenheid van alles.
OVER SYMBOLEN, ICONEN EN JOODSE TALEN IN WINSUM
Op zaterdag en zondag 10 en 11 september aanstaande vindt de Nationale Open Monumentendag plaats, die dit jaar gewijd is aan het thema ‘symbolen en iconen’. Omdat deze dag in Winsum samenvalt met de Europese Dag Joods Cultureel Erfgoed, die als verwant thema dit jaar ‘Joodse talen’ heeft, hebben de Historische Vereniging van Winsum-Obergum en de Winsumse Stichting Joodse Erfenis voor de genoemde dagen een aantal onderhoudende en wellicht ook leerzame activiteiten georganiseerd.
Symbolen en iconen van allerlei soort, maar ook onze taal/talen, die feitelijk eveneens een sterk symbolisch karakter heeft/hebben, spelen in ons dagelijks leven, vaak zonder dat we er ons van bewust zijn, een heel belangrijke rol. Niet alleen hedendaagse symbolen en iconen, zoals bv. handelsmerken, logo’s, verkeersborden, emoji, vlaggen, emblemen e.d., maar ook soortgelijke tekens en afbeeldingen uit het verleden, waarvan de betekenis net als vandaag altijd berust op een soms vergeten of vage onderlinge afspraak of conventie omringen ons overal; ten minste, als je er een beetje oog voor hebt. Hedendaagse wetenschappen als de wiskunde, logica, informatica, natuur- en scheikunde, maar ook onze cultuur, kunst, religies en gesproken en geschreven taal zouden zonder symbolen en iconen ondenkbaar zijn.
Zeker aan of rondom oude monumenten als kerken, borgen, molens, bruggen, kerkhoven en begraafplaatsen treft men vele tekens of beelden aan met een bijzondere extra betekenis, die verwijzen naar een andere, abstractere of, zo hogere werkelijkheid.
Aan de hand van een brochure, waarin een greep is gedaan uit symbolische en iconische voorstellingen uit een meer of minder ver verleden, die nog in de openbare ruimte van Winsum en Obergum aanwezig zijn, kunt u wandelend naar eigen invulling opnieuw of voor het eerst op zoek gaan naar hun plek en ‘diepere’ betekenis ervan.
De brochure is op zaterdag en zondag 10 en 11 september van 10u. – 16u. gratis op te halen in de ruimte van de Historische Vereniging in het KinderBoekenHuis aan het Kerkpad of in de voormalige Synagoge aan het Sjoelplein/Schoolstraat.
In de synagoge kunt u ook, gratis, de expositie bezoeken van Joodse gebedenboeken en van foto’s van Joodse begraafplaatsen, samengesteld door Robert Mulder.
Op zondagmiddag 11 september wordt er door de heer René de Vries een rondleiding verzorgd over de Joodse begraafplaats van Winsum aan de Munsterweg/Netlaan. Tijdens deze excursie zal ook aandacht besteed worden aan het gebruik van rituelen, teksten en hun symboliek en typisch Joodse grafsymbolen. Als u wenst deel te nemen, dient u zich vóór aanvang om 14u. te verzamelen op de parkeerplaats bij de manege aan de Netlaan/bij Munstertil.